کارگردان فیلم کوتاه «دریچه» به عنوان یکی از فیلمهای حاضر در بخش ملی چهل و دومین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران در گفت و گو با خبرنگار سینماپرس با انتقاد از رویکرد فیلمسازان سینمای کوتاه که این گونه سینمایی را مقدمه ای برای ورود به سینمای بلند می دانند اظهار داشت: سینمای کوتاه اغلب بهطور اشتباه برداشت میشود؛ بهگونهای که تصور میشود فیلمساز کوتاه در بستر فیلم کوتاه آزمون و خطاهای خود را انجام میدهد و سپس به سینمای بلند منتقل میشود. اما واقعیت این است که فیلم کوتاه یک ساحت مستقل از سینمای بلند دارد. وقتی مقایسهای بین این دو انجام میدهیم، در سینمای بدنه کیفیت آثار ارائه شده غالباً رضایتبخش نیست، عمق کافی ندارد و شاید قابل پژوهش هم نباشد، به جز برخی آثار محدود که اسامی آنها شناختهشده است.
وی افزود: از سوی دیگر، اگر به مجموعهای از فیلمهای کوتاه نگاه کنیم، متوجه میشویم که این آثار تا چه حد غنی هستند، چه میزان حرف و ایدههای نو در آنها وجود دارد و در واقع ظرفیت تزریق خلاقیت و نوآوری آنها به سینمای بلند وجود دارد. با این حال، این اتفاق رخ نمیدهد و فیلمسازان کوتاه عمدتاً در همان حوزه باقی میمانند، زیرا بازار مناسب و اکران کافی برای آثار آنها وجود ندارد. بنابراین، آنها مجبور میشوند به سمت سینمای بلند کوچ کنند.
شهبازی با بیان این مطلب که ورود به سینمای بلند محدودیتهای خود را دارد؛ تصریح نمود: زیرا تهیهکنندگان معمولاً فروش اثر را مدنظر دارند و فیلمسازان نمیتوانند جسارتها و خلاقیتهایی را که در فیلم کوتاه داشتند، در این بستر ارائه دهند و ناچاراً تبدیل به سینماگر بدنه میشوند. با این وجود، فیلمسازان کوتاه تلاش میکنند زبان هنری خود را در سینما حفظ کنند، اما این تلاش اغلب با محدودیتهای ساختاری و اقتصادی مواجه است و نمیتواند به شکل ایدهآل به اجرا برسد.
این سینماگر متذکر شد: نقش سینمای جوان در این میان، معرفی فیلمسازان خلاق و جوان به سینما و فراهم کردن بستری برای نشان دادن خروجیهای آنها بوده است. اما اکنون این مرکز تبدیل به نهادی شده که صرفاً از فیلم کوتاه حمایت میکند و هدف اصلی آن، یعنی توسعه سینمای بلند بر اساس خلاقیت فیلمسازان کوتاه محقق نشده است.
او ادامه داد: سیاست اصلی انجمن سینمای جوان، معرفی فیلمسازان به سینمای بلند است. اما فیلمسازان متفکر و عمیق قادر به ورود به سینمای بلند نمیشوند. در سینما، به ویژه در کشور ما که این صنعت به شکل محض آن درآمده، تهیهکنندگان شخصی هرگز ریسک نمیکنند. حتی اگر پیشنهادهایی برای ساخت فیلم بلند دریافت شود، این ریسک بسیار محدود است؛ تهیهکننده ترجیح میدهد با کسی کار کند که چند اثر موفق قبلی داشته باشد تا سرمایه خود را برای آزمون و خطا صرف نکند.
کارگردان فیلم سینمایی «بدرود پاریس» با اشاره به سختی ورود فیلم اولی ها به سینمای کوتاه کشور بیان کرد: ارگانهایی که در حوزه فیلم بلند فعالیت میکنند نیز با همان دیدگاه عمل میکنند؛ فیلم اولی ها باید نشان دهند که قادر به روایت قصه و مدیریت دوربین هستند. اگر حمایت از فیلمساز اولی صورت نگیرد و تهیهکنندگان مستقل هم از ریسک کردن بترسند، مسیر فیلمسازان جوان به شدت محدود میشود.
شهبازی همچنین با اشاره به تاثیر رویکرد جشنواره های خارجی بر فیلمسازان ایرانی اظهار داشت: این مطالب شاید برای برخی تلخ به نظر برسد، اما بیان آن ضروری است. اخیراً در دو سه جشنواره خارجی در سوئیس، فرانسه و دیگر کشورها شرکت کردهام فرض کنید من به عنوان فیلمساز، فیلمی میسازم که در شرایط کنونی جهان، با توجه به بحرانها، ظلمها و کودکان قربانی، پیام امیدبخش داشته باشد؛ اما همین فیلم اغلب مورد بیتوجهی قرار میگیرد. مسئله فقط داخلی نیست، بلکه نگاه جهانی نیز همین است؛ فیلمسازان آسیایی و به ویژه خاورمیانهای معمولاً باید از رنجها و مشکلات خود فیلم بسازند تا بتوانند مورد توجه و و دریافت جایزه از جشنوارهها قرار گیرند. اما من قصد ندارم این مسیر را دنبال کنم. من به اندازه کافی با سختیها مواجه هستم و نمیخواهم آنها را به صورت نمایشی منعکس کنم.
وی افزود: در سینمای بدنه نیز این مسئله وجود دارد؛ زمانی که من فیلمی امیدبخش تولید میکنم، در بسیاری از جشنوارهها نادیده گرفته میشوم، و حمایتها غالباً به فیلمهایی تعلق میگیرد که رویکرد سیاسی مشخصی داشته باشند. در نهایت، فیلمساز یا باید جزو کسانی باشد که بتوانند بخشی از سرمایه خود را بازگردانند، یا در غیر این صورت توجهی به کارشان نمیشود.
«محمد ابراهیم شهبازی» در پایان این گفت و گو خاطرنشان ساخت: به لحاظ حمایتهای داخلی نیز وضعیت مشابه است؛ فشارها و بیمهریها همچنان وجود دارد. منظور من این است که فشارها از بیرون و داخل به یک اندازه محسوس است. البته این به معنای سیاهنمایی نیست؛ فیلمسازان ما دغدغههای خود را بیان میکنند، اما دغدغه من ایجاد امید و حال خوب برای مخاطب است، نه تمرکز صرف بر مسائل منفی و تلخ جامعه.
ارسال نظر